Εορτή Σήμερα – Ιωσήφ ο από Αριμαθαίας: Ο Άγιος που Αποκαθήλωσε τον Κύριο – Η Πίστη που Νίκησε τον Φόβο
ΕΟΡΤΗ ΣΗΜΕΡΑ: Ιωσήφ ο από Αριμαθαίας – Ο Άγνωστος Ήρωας, το Ιερό Δισκοπότηρο και ο Μύθος που Συναρπάζει!
Σήμερα, 31 Ιουλίου, η Ορθόδοξη Χριστιανική Εκκλησία τιμά τη μνήμη ενός προσώπου που, ενώ έπαιξε καθοριστικό ρόλο στην πιο συγκλονιστική στιγμή της χριστιανικής ιστορίας, παραμένει για πολλούς ένας «κρυφός» ήρωας: τον Ιωσήφ τον από Αριμαθαίας. Έναν πλούσιο βουλευτή του Μεγάλου Συνεδρίου της Ιερουσαλήμ, έναν μυστικό μαθητή του Ιησού, του οποίου η πράξη θάρρους και αφοσίωσης διαμόρφωσε την πορεία των Ευαγγελίων και ενέπνευσε έναν από τους πιο συναρπαστικούς μύθους όλων των εποχών: αυτόν του Ιερού Δισκοπότηρου.
Ο Ευσχήμων Βουλευτής που Τόλμησε
Ο Ιωσήφ ο από Αριμαθαίας δεν ήταν ένας απλός παρατηρητής των γεγονότων. Ενώ οι περισσότεροι μαθητές του Ιησού είχαν διασκορπιστεί από τον φόβο, ο Ιωσήφ, «ευσχήμων βουλευτής» και μέλος του πανίσχυρου ιουδαϊκού συμβουλίου, βρήκε το θάρρος να ζητήσει από τον Πόντιο Πιλάτο το σώμα του σταυρωμένου Χριστού. Η πράξη του αυτή, σύμφωνα με όλα τα Ευαγγέλια (Ματθαίος 27:57-60, Μάρκος 15:42-47, Λουκάς 23:50-56, Ιωάννης 19:38-42), ήταν κομβική.
Με τη βοήθεια του επίσης κρυφού μαθητή Νικόδημου, ο Ιωσήφ «το Άχραντον Σώμα σινδόνι καθαρά ειλήσας και αρώμασι εν μνήματι καινώ κηδεύσας απέθετο». Χάρισε τον δικό του λαξευτό τάφο, έναν τάφο προορισμένο για την οικογένειά του, για να ενταφιαστεί ο Ιησούς, δείχνοντας μια ανεκτίμητη πράξη σεβασμού και αγάπης σε μια στιγμή που όλοι οι άλλοι είχαν εγκαταλείψει τον Διδάσκαλο. Η στάση του ενάντια στην καταδίκη του Ιησού, αν και αθόρυβη, αποδεικνύει το ήθος και την πίστη του.
Από την Αριμαθαία στο Γκλάστονμπερι: Ο Μύθος του Ιερού Δισκοπότηρου
Ενώ τα Ευαγγέλια σταματούν εδώ την αφήγηση για τον Ιωσήφ, η χριστιανική παράδοση και η δυτική μυθολογία τον μεταμορφώνουν σε έναν λατρευτικό ήρωα, του οποίου η ιστορία συνεχίζεται πέρα από τους Αγίους Τόπους. Σύμφωνα με αυτή την παράδοση, ο Ιωσήφ δεν σταμάτησε τη δράση του μετά την Ανάσταση.
Λέγεται ότι συνόδευσε τον Απόστολο Φίλιππο και άλλους σε ιεραποστολή στους Γαλάτες. Το πιο συναρπαστικό κομμάτι του μύθου τον θέλει να ταξιδεύει στη Μεγάλη Βρετανία, φτάνοντας στο Γκλάστονμπερι το 63 μ.Χ. (ή, κατ’ άλλους, το 37 μ.Χ.). Ο λόγος της επιλογής της Βρετανίας; Ο Ιωσήφ, ως πλούσιος έμπορος μετάλλων, φημολογείται ότι γνώριζε ήδη την περιοχή, ιδίως την Κορνουάλη, πλούσια σε κασσίτερο. Ορισμένοι μάλιστα ισχυρίζονται ότι ήταν θείος της Παναγίας και ότι είχε ταξιδέψει στη Βρετανία με τον νεαρό Ιησού – μια ιδέα που ενέπνευσε τον Ουίλλιαμ Μπλέηκ στο περίφημο ποίημά του “Ιερουσαλήμ”.
Ο τοπικός μύθος του Γκλάστονμπερι αναφέρει ότι ο Ιωσήφ έμπηξε στη γη ένα ραβδί από το αγκάθινο στέμμα του Ιησού, το οποίο φύτρωσε θαυματουργά και μπορεί να το δει κανείς ακόμη και σήμερα στο Γουέργυαλλ Χιλ. Εκεί, με την άδεια του τοπικού κυβερνήτη Αρβιράγκους, χτίστηκε το πρώτο μοναστήρι στην Αγγλία.
Το Ιερό Δισκοπότηρο: Ένας Θρύλος που Ζει
Η πιο διάσημη προσθήκη στον μύθο του Ιωσήφ του από Αριμαθαίας είναι η σύνδεσή του με το Ιερό Δισκοπότηρο (Holy Grail). Η παράδοση λέει ότι ο Ιωσήφ έφερε μαζί του στη Βρετανία το κύπελλο που χρησιμοποίησε ο Ιησούς στον Μυστικό Δείπνο. Και όχι μόνο αυτό: στο ίδιο αυτό κύπελλο λέγεται ότι συγκέντρωσε τις λιγοστές σταγόνες αίματος και ιδρώτα από το σταυρωμένο σώμα του Χριστού, τη στιγμή της αποκαθήλωσης.
Αυτό το ιερό σκεύος, το Γκράαλ, λέγεται ότι ο Ιωσήφ το έκρυψε στο Γκλάστονμπερι. Η αναζήτηση του Γκράαλ αποτέλεσε κεντρικό θέμα του Αρθουριανού μύθου, εμπνέοντας αμέτρητα έργα τέχνης, λογοτεχνίας και κινηματογράφου, από τους Monty Python μέχρι τον Κώδικα Ντα Βίντσι.
Ιστορία vs. Μύθος: Η Αλήθεια πίσω από τον Θρύλο
Είναι αλήθεια ότι η ιστορική έρευνα έχει αρκετούς λόγους να αμφιβάλλει για το αν ο Ιωσήφ πάτησε ποτέ το πόδι του στη Βρετανία. Δεν υπάρχουν αδιάσειστα ιστορικά στοιχεία που να επιβεβαιώνουν αυτές τις μεσαιωνικές παραδόσεις. Ωστόσο, αυτό δεν μειώνει τη σημασία του μύθου.
Ο Ιωσήφ ο από Αριμαθαίας μεταβλήθηκε βαθμιαία σε σημαντικό άγιο και λατρευτικό ήρωα, όχι μόνο λόγω της πράξης του στον Γολγοθά, αλλά και γιατί η παράδοση του Γκράαλ του προσέδωσε μια μυθική διάσταση. Αρκετοί Βρετανοί μονάρχες μάλιστα τον διεκδίκησαν ως πρόγονό τους, ενισχύοντας την εθνική τους ταυτότητα μέσα από αυτόν τον θρύλο.
Η μνήμη του Ιωσήφ, που τιμάται σήμερα από την Ορθόδοξη Εκκλησία και στις 17 Μαρτίου από τις Δυτικές, υπενθυμίζει τη δύναμη της πίστης και του θάρρους απέναντι στον φόβο. Είτε ταξίδεψε είτε όχι στη Βρετανία, η μορφή του παραμένει σύμβολο αφοσίωσης και έναυσμα για ατελείωτες ιστορίες που συνεχίζουν να συναρπάζουν τον ανθρώπινο νου.
