Απεβίωσε ο Σεμπαστιάο Σαλγκάδο – Ο φωτορεπόρτερ που απαθανάτισε την ανθρώπινη τραγωδία και την ομορφιά του πλανήτη
Ο παγκοσμίου φήμης Βραζιλιάνος φωτορεπόρτερ Σεμπαστιάο Σαλγκάδο έφυγε από τη ζωή σε ηλικία 81 ετών, όπως ανακοίνωσε η Ακαδημία Καλών Τεχνών της Γαλλίας, της οποίας ήταν μέλος. Με μια πορεία δεκαετιών και μια μοναδική ματιά, ο Σαλγκάδο τεκμηρίωσε με το φακό του μερικές από τις μεγαλύτερες κρίσεις και ομορφιές του σύγχρονου κόσμου.
Γνωστός για τις ασπρόμαυρες, υψηλής αισθητικής φωτογραφίες του, κατέγραψε φαινόμενα όπως λιμούς, πολέμους, προσφυγικές μετακινήσεις και περιβαλλοντικές καταστροφές, ενώ το έργο του συνέβαλε στην ανάδειξη της φωτοδημοσιογραφίας σε μορφή τέχνης.
Από τη Ρουάντα και τη Γουατεμάλα, μέχρι τον Μπαγκλαντές, την Ινδονησία και τον Αμαζόνιο, ο Σαλγκάδο αφιέρωσε τη ζωή του στην τεκμηρίωση του ανθρώπινου πόνου αλλά και της δύναμης της φύσης.
Η ζωή και το έργο του
Γεννημένος το 1944 στην Αϊμόρες της Βραζιλίας, ο Σαλγκάδο σπούδασε νομικά και οικονομικά και το 1969 εγκατέλειψε τη χώρα λόγω της στρατιωτικής δικτατορίας. Εγκαταστάθηκε στο Παρίσι με τη σύζυγό του, Λέλια Βάνικ, με την οποία απέκτησε δύο παιδιά και συνεργάστηκε στενά σε όλη την καριέρα του.
Η ενασχόλησή του με τη φωτογραφία ξεκίνησε στην Αφρική, όταν μια φωτογραφική μηχανή που του χάρισε η σύζυγός του άλλαξε την πορεία της ζωής του. «Οι φωτογραφίες μου μού προσέφεραν μεγαλύτερη ικανοποίηση από τις οικονομικές εκθέσεις», είχε δηλώσει χαρακτηριστικά.
Κατά τη διάρκεια της καριέρας του, συνεργάστηκε με διεθνή μέσα όπως τα Life και Time, ενώ το έργο του παρουσιάστηκε σε μουσεία και γκαλερί ανά τον κόσμο. Το 1986, απέσπασε διεθνή αναγνώριση με τη σειρά φωτογραφιών από το ορυχείο χρυσού Σέρα Πελάδα στη Βραζιλία.
Σημαντικά του έργα περιλαμβάνουν τα βιβλία και εκθέσεις «Εργασία», «Εξόδους» και «Αμαζονία», ενώ το ντοκιμαντέρ Το Αλάτι της Γης (2014), σε σκηνοθεσία Βιμ Βέντερς και του γιου του, Χουλιάνο Ριμπέιρο Σαλγκάδο, αποτέλεσε κινηματογραφική καταγραφή της ζωής και της αποστολής του.
Ένας ανθρωπιστής με φακό
Ο Σαλγκάδο πίστευε βαθιά στη δύναμη της εικόνας ως εργαλείο κατανόησης και ενσυναίσθησης. «Τα σύνορα είναι τεχνητά. Παντού, έβλεπα το ίδιο ανθρώπινο ον. Ο ξένος δεν υπάρχει», είχε δηλώσει. Μέσα από το έργο του κατέδειξε ότι η φωτογραφία δεν είναι απλώς καταγραφή, αλλά μια μορφή ιδεολογίας, όπως ο ίδιος έλεγε.
Η απώλειά του αφήνει ένα δυσαναπλήρωτο κενό στον χώρο της φωτοδημοσιογραφίας και της ανθρωπιστικής τέχνης. Η κληρονομιά του ωστόσο παραμένει ζωντανή, ως υπενθύμιση της αξίας του βλέμματος απέναντι στην ανθρώπινη μοίρα και τον πλανήτη.
