Αλέξανδρος Καραμανλάκης: Ο Ίκαρος των Ελληνικών Ουρανών – Η Τραγική Θυσία του Πρωτοπόρου
Στην αυγή του 20ού αιώνα, όταν η Ελλάδα έβλεπε τον κόσμο να αλλάζει με ιλιγγιώδεις ρυθμούς, κάποιοι άνθρωποι τολμούσαν να ονειρεύονται ψηλότερα. Ένας από αυτούς ήταν ο Αλέξανδρος Καραμανλάκης, ένας νεαρός δημοσιογράφος που δεν αρκέστηκε ποτέ στο έδαφος. Η ιστορία του είναι αυτή ενός οραματιστή, ενός ανθρώπου που ακολούθησε το πάθος του για τους αιθέρες μέχρι το τέλος, γράφοντας με τη ζωή του την πρώτη, τραγική σελίδα στην ιστορία της ελληνικής αεροπορίας.
Από τη Δημοσιογραφία στους Αιθέρες
Γεννημένος στην Κωνσταντινούπολη το 1888, ο Καραμανλάκης έδειξε από νωρίς την ανήσυχη και δημιουργική του φύση. Αφού η οικογένειά του εγκαταστάθηκε στην Αθήνα, ασχολήθηκε με τη δημοσιογραφία και ίδρυσε τη δική του εφημερίδα, τον «Ανεξάρτητο Αθηνών». Όμως, το μελάνι και το χαρτί δεν μπορούσαν να κρατήσουν το πνεύμα του που αναζητούσε την περιπέτεια.
Επηρεασμένος από την παγκόσμια αεροπορική εξέλιξη, αποφάσισε να εγκαταλείψει τα πάντα και να ταξιδέψει στη Γαλλία. Εκεί, φοίτησε στην περίφημη σχολή του Λουί Μπλεριό, του ανθρώπου που είχε μόλις διασχίσει τη Μάγχη με αεροπλάνο. Ο Καραμανλάκης ήταν αποφασισμένος. Έμαθε να πετάει και μάλιστα αγόρασε το δικό του αεροπλάνο, ένα Bleriot XI, ένα από τα πιο πρωτοποριακά για την εποχή του.
Η Οδύσσεια της Πάτρας και το Όνειρο της Πτήσης
Με την επιστροφή του στην Ελλάδα το 1912, ο Καραμανλάκης εγκαταστάθηκε στην Πάτρα με σκοπό να πραγματοποιήσει μια επική πτήση: από την Πάτρα στην Αθήνα. Ήταν ένα εγχείρημα που φάνταζε σχεδόν ακατόρθωτο για εκείνη την εποχή, δεδομένης της απειρίας του και των περιορισμένων τεχνολογικών μέσων.
Οι πρώτες του προσπάθειες ήταν γεμάτες αποτυχίες. Στις 26 Μαρτίου 1912, το αεροπλάνο του απογειώθηκε από το Ρίο, αλλά κατέπεσε σχεδόν αμέσως. Ο Καραμανλάκης δεν τραυματίστηκε σοβαρά, όμως το αεροσκάφος υπέστη ζημιές. Ακολούθησαν κι άλλες αποτυχημένες προσπάθειες, με αποκορύφωμα μια πτώση στην Εγλυκάδα, όπου τραυματίστηκε ελαφρά, αλλά το αεροπλάνο καταστράφηκε σε μεγάλο βαθμό.
Η αισιοδοξία του, όμως, ήταν ατελείωτη. Αντί να το βάλει κάτω, μετακόμισε στην Αθήνα, όπου οι συνθήκες ήταν πιο ευνοϊκές. Εκεί, οι επιδόσεις του βελτιώθηκαν θεαματικά. Κατάφερε να φτάσει σε ύψος 3.050 μέτρων, μια απίστευτη επίδοση για την εποχή του. Αυτή η επιτυχία τον έκανε να νιώσει έτοιμος για την τελική δοκιμασία: την πτήση από την Αθήνα στην Πάτρα.
Η Μοιραία Πτήση και η Αιώνια Κληρονομιά
Το πρωί της 29ης Αυγούστου 1912, ο Αλέξανδρος Καραμανλάκης απογειώθηκε από το Παλαιό Φάληρο. Περίπου δύο ώρες αργότερα, πάνω από τον Κορινθιακό Κόλπο, η μηχανή του αεροπλάνου παρουσίασε βλάβη. Αναγκασμένος να επιχειρήσει προσθαλάσσωση, το αεροσκάφος του κατέπεσε στη θάλασσα.
Στα συντρίμμια, μπλεγμένος στα σχοινιά και τα συρμάτινα καλώδια του αεροπλάνου, ο Καραμανλάκης πάλεψε για τη ζωή του, αλλά δεν τα κατάφερε. Το αεροπλάνο βυθίστηκε, παίρνοντας μαζί του τον 24χρονο οραματιστή. Η τραγωδία του συγκλόνισε την ελληνική κοινωνία. Στην κηδεία του, στον Άγιο Γεώργιο Καρύτση, παρευρέθηκαν ο πρωθυπουργός Ελευθέριος Βενιζέλος και πλήθος κόσμου.
Ο Αλέξανδρος Καραμανλάκης έγινε ο πρώτος νεκρός της ελληνικής αεροπορίας. Η θυσία του δεν ήταν μάταιη. Ο θάνατός του υπογράμμισε τους κινδύνους της αεροπλοΐας, αλλά ταυτόχρονα ανέδειξε το πρωτοπόρο πνεύμα και την ακατάβλητη θέληση των ανθρώπων που οραματίστηκαν την κατάκτηση του ουρανού. Όπως είχε γράψει μια εφημερίδα της εποχής, «Η αρχαία Ελλάς έδωσε τον Ίκαρο θυσία της αεροπορικής ιδέας, η νεωτέρα Ελλάς δίδει τον Καραμανλάκη». Η ιστορία του μας υπενθυμίζει ότι οι μεγάλοι αγώνες δεν κερδίζονται πάντα, αλλά οι πρωτοπόροι που τους δίνουν, μένουν στην ιστορία.
