Μερτς στη Σύνοδο του ΝΑΤΟ στη Χάγη: «Δεν Αυξάνουμε τις Δαπάνες για να Κάνουμε Χάρη στον Τραμπ, αλλά για την Απειλή της Ρωσίας»
Η Σύνοδος Κορυφής του ΝΑΤΟ στη Χάγης, που διεξήχθη στις 24-25 Ιουνίου 2025, συγκέντρωσε ηγέτες από 32 κράτη-μέλη σε μια κρίσιμη στιγμή για την παγκόσμια ασφάλεια. Με φόντο τον πόλεμο στην Ουκρανία, τις εντάσεις στη Μέση Ανατολή και την πίεση του Αμερικανού προέδρου Ντόναλντ Τραμπ για αύξηση των αμυντικών δαπανών στο 5% του ΑΕΠ, η δήλωση του Γερμανού καγκελαρίου Φρίντριχ Μερτς ξεχωρίζει: «Δεν αυξάνουμε τις δαπάνες για να κάνουμε χάρη στον Τραμπ, αλλά για την απειλή της Ρωσίας».
Η Δήλωση του Μερτς και το Πλαίσιο
Ο Φρίντριχ Μερτς τόνισε ότι η αύξηση των αμυντικών δαπανών δεν αποτελεί υποχώρηση στις πιέσεις του Τραμπ, αλλά απάντηση στην «αλλαγή της κατάστασης απειλής» λόγω της Ρωσίας. «Αυξάνουμε τις δαπάνες όχι για να κάνουμε χάρη στον Τραμπ, αλλά επειδή πρέπει να κάνουμε περισσότερα για να αντιμετωπίσουμε τη Ρωσία», δήλωσε, προσθέτοντας ότι η απόφαση «θα παρέχει στο ΝΑΤΟ σημαντικά καλύτερους πόρους στο μέλλον». Η Γερμανία δεσμεύτηκε να φτάσει το 3,5% του ΑΕΠ έως το 2029, ξεπερνώντας τον στόχο του 2% που πέτυχε το 2024.
Το Κεντρικό Θέμα της Συνόδου
Η πρόταση του Τραμπ για αύξηση των δαπανών στο 5% του ΑΕΠ, που υποστηρίχθηκε από τον γενικό γραμματέα Μαρκ Ρούτε, κυριάρχησε στη σύνοδο. Ο Ρούτε ανέφερε ότι ο στόχος αυτός είναι απαραίτητος λόγω της ρωσικής απειλής, προτείνοντας 3,5% για όπλα, εξοπλισμό και προσωπικό και 1,5% για υποδομές, κυβερνοασφάλεια και ανθεκτικότητα, με ορίζοντα το 2035. Ωστόσο, χώρες όπως η Ισπανία, με δαπάνες στο 1,3% του ΑΕΠ, χαρακτήρισαν τον στόχο «παράλογο», εξασφαλίζοντας ευελιξία. Παρόμοιες επιφυλάξεις εξέφρασαν το Βέλγιο, ο Καναδάς και η Σλοβενία, ενώ η Ιταλία ζήτησε περισσότερο χρόνο.
Η Ελληνική Στάση
Ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης υπογράμμισε ότι η Ελλάδα ξοδεύει ήδη πάνω από 3% του ΑΕΠ της, κατατάσσοντας την στην 5η θέση στο ΝΑΤΟ. «Δεσμευόμαστε να δαπανήσουμε πάνω από 25 δισ. ευρώ τα επόμενα 20 χρόνια», δήλωσε, υποστηρίζοντας έναν δεσμευτικό στόχο 5%. Η Ελλάδα, παρά τις παλαιότερες οικονομικές δυσκολίες, παρέμεινε συνεπής στον στόχο του 2%, ενισχύοντας τη θέση της ως αξιόπιστος εταίρος.
Η Ρωσική Απειλή και ο Ρόλος του Τραμπ
Η δήλωση του Μερτς αντικατοπτρίζει την ανησυχία για τη Ρωσία, με αξιωματούχους όπως ο στρατηγός Μπρόιερ να χαρακτηρίζουν την απειλή «τη σοβαρότερη των τελευταίων 40 ετών». Ο Ρούτε τόνισε την ανάγκη για «αύξηση 400% στην αεροπορική και αντιπυραυλική άμυνα», ακόμη και μετά τον πόλεμο στην Ουκρανία. Ο Τραμπ, ενώ πιέζει για το 5%, προκαλεί ανησυχίες λόγω των σχέσεών του με τον Πούτιν, αν και η μεσολάβησή του για την εκεχειρία Ιράν-Ισραήλ ενίσχυσε τη διπλωματική του εικόνα.
Προκλήσεις και Προοπτικές
Η συμφωνία για το 5% αντιμετωπίζει εμπόδια, καθώς χώρες όπως η Ισπανία και η Ιταλία δυσκολεύονται λόγω οικονομικών περιορισμών. Αναλυτές προειδοποιούν για πιθανές τριβές λόγω άνισης κατανομής. Παράλληλα, η ΕΕ προωθεί επενδύσεις 800 δισ. ευρώ στην αμυντική βιομηχανία έως το 2028, στοχεύοντας σε μεγαλύτερη αυτονομία.
Η δήλωση του Μερτς αποτυπώνει την ευρωπαϊκή αποφασιστικότητα να αντιμετωπίσει τη Ρωσία, ανεξάρτητα από τις πιέσεις του Τραμπ. Ο στόχος του 5% σηματοδοτεί μια νέα εποχή για το ΝΑΤΟ, με την Ελλάδα να πρωτοστατεί και τη Γερμανία να αναλαμβάνει ηγετικό ρόλο. Παρά τις διαφωνίες, η σύνοδος ενισχύει την ενότητα της Συμμαχίας απέναντι σε ένα αβέβαιο γεωπολιτικό τοπίο.
