Μακρόν: «Η Γαλλία Πρέπει να Είναι Ισχυρή και να Επιβάλει Σεβασμό» στην Κλιμακούμενη Κρίση με την Αλγερία
Στις 7 Αυγούστου 2025, ο Γάλλος Πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν κλιμάκωσε τη ρητορική του απέναντι στην Αλγερία, καλώντας την κυβέρνησή του να υιοθετήσει μια «σκληρότερη στάση» σε μια διπλωματική κρίση που απειλεί να διαλύσει τις ελπίδες του για ιστορική συμφιλίωση με την πρώην αποικία της Γαλλίας. Σε επιστολή του προς τον Πρωθυπουργό Φρανσουά Μπαϊρού, που δημοσιεύτηκε από την εφημερίδα Le Figaro την Τετάρτη το βράδυ και την Πέμπτη σε έντυπη μορφή, ο Μακρόν τόνισε ότι «η Γαλλία πρέπει να είναι ισχυρή και να επιβάλλει σεβασμό», προσθέτοντας ότι «αυτό μπορεί να επιτευχθεί μόνο εάν η ίδια δείχνει τον σεβασμό που απαιτεί από τους εταίρους της, συμπεριλαμβανομένης της Αλγερίας».
Η ένταση μεταξύ Παρισιού και Αλγερίου έχει κλιμακωθεί τους τελευταίους μήνες, φτάνοντας σε πρωτοφανή επίπεδα. Οι ελπίδες του Μακρόν για μια νέα εποχή στις γαλλοαλγερινές σχέσεις, που είχε προωθήσει στην αρχή της προεδρίας του, φαντάζουν πλέον μακρινό όνειρο. Η κρίση εντάθηκε μετά την απόφαση του Μακρόν τον Ιούλιο του 2024 να υποστηρίξει την κυριαρχία του Μαρόκου στη διαφιλονικούμενη περιοχή της Δυτικής Σαχάρας, μια κίνηση που εξόργισε την Αλγερία, η οποία υποστηρίζει το μέτωπο Πολισάριο που μάχεται για την ανεξαρτησία της περιοχής.
Η Αλγερία κρατά φυλακισμένους δύο Γάλλους υπηκόους: τον Γαλλοαλγερινό συγγραφέα Μπουαλέμ Σανσάλ, ο οποίος καταδικάστηκε σε πέντε χρόνια φυλάκισης για «υπονόμευση της εθνικής ενότητας», και τον γνωστό Γάλλο αθλητικό δημοσιογράφο Κριστόφ Γκλεζ, ο οποίος καταδικάστηκε σε επτά χρόνια για «απολογία της τρομοκρατίας». Οι υποστηρικτές και των δύο ανδρών υποστηρίζουν ότι είναι αθώοι και θύματα της τρέχουσας πολιτικής έντασης. Από την άλλη πλευρά, το Παρίσι έχει κατηγορήσει Αλγερινούς influencers ότι υποκινούν μίσος εντός της Γαλλίας, ενώ η Αλγερία έχει αναστείλει τη συνεργασία των προξενείων της με τις γαλλικές αρχές για την επαναπροώθηση Αλγερινών που θεωρούνται επικίνδυνοι και έχουν διαταχθεί να εγκαταλείψουν τη Γαλλία.
Στην επιστολή του, ο Μακρόν ζήτησε την «άμεση» εφαρμογή διάταξης του νόμου για τη μετανάστευση του 2024, που επιτρέπει την άρνηση βίζας μικρής διάρκειας σε κατόχους υπηρεσιακών και διπλωματικών διαβατηρίων, καθώς και μακράς διάρκειας βίζες για όλους τους τύπους αιτούντων. Επιπλέον, κάλεσε για την «επίσημη» αναστολή της συμφωνίας του 2013 με το Αλγέρι, που απαλλάσσει από βίζες τα επίσημα και διπλωματικά διαβατήρια. Για να αποτρέψει την είσοδο Αλγερινών διπλωματών στη Γαλλία μέσω τρίτων χωρών, η Γαλλία θα ζητήσει τη συνεργασία των εταίρων της στον χώρο Σένγκεν.
Η κρίση δεν περιορίζεται μόνο σε διπλωματικά μέτρα. Ο Γάλλος Υπουργός Εξωτερικών Ζαν-Νοέλ Μπαρό, μιλώντας στο κοινοβούλιο τον Ιανουάριο του 2025, κατηγόρησε την Αλγερία για «εχθρική στάση» και σημείωσε ότι η εμπορική σχέση έχει μειωθεί κατά 30% από το καλοκαίρι του 2024. Παράλληλα, η Γαλλία ανησυχεί ότι μπορεί να αναγκαστεί να απελευθερώσει Αλγερινούς που κρατούνται σε κέντρα κράτησης λόγω της αδυναμίας επαναπατρισμού τους, καθώς η Αλγερία αρνείται να εκδώσει τα απαραίτητα έγγραφα.
Η Αλγερία, από την πλευρά της, κατηγορεί το Παρίσι ότι ακολουθεί «εντολές της ακροδεξιάς» και διεξάγει εκστρατεία παραπληροφόρησης, όπως δήλωσε το αλγερινό υπουργείο Εξωτερικών το Σάββατο. Η πρόσφατη απέλαση ενός Αλγερινού influencer από τη Γαλλία, που στη συνέχεια επεστράφη στο Παρίσι από τις αλγερινές αρχές, πυροδότησε περαιτέρω αντιδράσεις, με τον Γάλλο Υπουργό Εσωτερικών Μπρουνό Ρεταϊό να χαρακτηρίζει την κίνηση «ταπείνωση» για τη Γαλλία.
Παρά τη σκληρή του στάση, ο Μακρόν επέμεινε ότι ο στόχος του παραμένει «η αποκατάσταση αποτελεσματικών και φιλόδοξων σχέσεων με την Αλγερία». Ωστόσο, η ιστορική διαμάχη, που πηγάζει από την αποικιοκρατική περίοδο (1830-1962) και τον αιματηρό πόλεμο ανεξαρτησίας (1954-1962), συνεχίζει να βαραίνει τις σχέσεις. Η απόφαση του Μακρόν το 2017, ως υποψήφιου προέδρου, να χαρακτηρίσει την αποικιοκρατία «έγκλημα κατά της ανθρωπότητας» είχε κερδίσει τη συμπάθεια πολλών Αλγερινών, αλλά οι μεταγενέστερες δηλώσεις του, όπως η αμφισβήτηση της ύπαρξης αλγερινού έθνους πριν από την αποικιοκρατία, προκάλεσαν οργή και οδήγησαν σε προσωρινή διακοπή διπλωματικών σχέσεων το 2021.
Η σημερινή κρίση αντικατοπτρίζει όχι μόνο τις ιστορικές εντάσεις αλλά και τις σύγχρονες γεωπολιτικές διαφορές, ιδιαίτερα για τη Δυτική Σαχάρα, καθώς και τις εσωτερικές πιέσεις στη Γαλλία για αυστηρότερες μεταναστευτικές πολιτικές. Η Αλγερία, από την άλλη, ενισχύεται από την οικονομική της αυτονομία, καθώς η εξάρτησή της από τη Γαλλία έχει μειωθεί τα τελευταία χρόνια, δίνοντας της μεγαλύτερη αυτοπεποίθηση να διατηρήσει σκληρή στάση.
Η διεθνής κοινότητα παρακολουθεί με ανησυχία, καθώς οι σχέσεις Γαλλίας-Αλγερίας επηρεάζουν την περιφερειακή σταθερότητα στη Βόρεια Αφρική, ιδιαίτερα σε θέματα ασφάλειας και ενεργειακής συνεργασίας, με την Αλγερία να αποτελεί βασικό προμηθευτή φυσικού αερίου στην Ευρώπη. Εάν η κρίση συνεχίσει να κλιμακώνεται, οι συνέπειες μπορεί να επεκταθούν πέρα από τις διμερείς σχέσεις, επηρεάζοντας τη μετανάστευση, το εμπόριο και τη γεωπολιτική ισορροπία στη Μεσόγειο.
