Σε μια κρίσιμη καμπή για τον πόλεμο στην Ουκρανία, ο πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι τόνισε την ανάγκη ισχυρής αμερικανικής ηγεσίας για να επιτευχθεί ειρήνη, ενώ εξέφρασε την υποστήριξή του σε προτάσεις του Τούρκου ομολόγου του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν για νέα πλαίσια διαλόγου. Οι δηλώσεις αυτές έρχονται μετά τις συνομιλίες των δύο ηγετών στην Άγκυρα στις 19 Νοεμβρίου 2025, εν μέσω φημών για μυστικές αμερικανορωσικές επαφές και πιέσεων από την Ουάσινγκτον για συμβιβασμό. Βασισμένοι σε αναφορές από έγκυρες πηγές όπως Reuters, Bloomberg και Ukrinform, ας εξερευνήσουμε το πλαίσιο και τις επιπτώσεις αυτής της εξέλιξης.
Οι Συνομιλίες Ζελένσκι-Ερντογάν: Μια Πύλη για Διάλογο
Ο Ζελένσκι έφτασε στην Άγκυρα την Τετάρτη 19 Νοεμβρίου, στο πλαίσιο μιας ευρωπαϊκής περιοδείας που περιλάμβανε επισκέψεις στην Ισπανία, τη Γαλλία και την Ελλάδα. Η συνάντηση με τον Ερντογάν, που διήρκεσε περίπου δύο ώρες, εστίασε σε διπλωματικές πρωτοβουλίες για “δίκαιη ειρήνη” και “εγγυημένη ασφάλεια”. Σύμφωνα με το Ukrinform, οι δύο ηγέτες συζήτησαν την επανέναρξη ανταλλαγών αιχμαλώτων πολέμου, την προστασία της ναυσιπλοΐας στη Μαύρη Θάλασσα και την ενίσχυση της “Συνασπισμού των Εθελοντών” (Coalition of the Willing), με έμφαση στον ναυτικό τομέα.
Ο Ερντογάν, από την πλευρά του, κάλεσε για επανεκκίνηση των διαπραγματεύσεων Ρωσίας-Ουκρανίας με βάση τις “Συμφωνίες της Κωνσταντινούπολης” του 2022, τονίζοντας τη σημασία της Τουρκίας ως μεσολαβητή. “Η Τουρκία είναι έτοιμη να παρέχει την απαραίτητη πλατφόρμα”, δήλωσε, ενώ υπογράμμισε τη δέσμευση της Άγκυρας στην εδαφική ακεραιότητα της Ουκρανίας, συμπεριλαμβανομένης της Κριμαίας. Ο Ζελένσκι, σε ανάρτησή του στο Telegram, εξέφρασε την εκτίμησή του για τις “διάφορες προτάσεις σχημάτων συνομιλιών” του Ερντογάν, χαρακτηρίζοντάς τες “υποστηρικτικές” και αναγνωρίζοντας την “μεγάλη αξία” των τουρκικών διπλωματικών προσπαθειών.
Η Κλήση για Αμερικανική Ισχύ: Ο Ρόλος του Τραμπ
Στο επίκεντρο των δηλώσεων του Ζελένσκι βρέθηκε η αμερικανική ηγεσία. “Το κύριο ζήτημα για να σταματήσει η αιματοχυσία και να επιτευχθεί διαρκής ειρήνη είναι να εργαστούμε σε συντονισμό με όλους τους εταίρους μας και η αμερικανική ηγεσία να παραμείνει αποτελεσματική, ισχυρή”, έγραψε ο Ουκρανός πρόεδρος. Πιο κατηγορηματικά, πρόσθεσε: “Μόνο οι Ηνωμένες Πολιτείες και ο πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ έχουν επαρκή δύναμη για να τελειώσει αυτός ο πόλεμος”.
Αυτές οι δηλώσεις έρχονται σε μια στιγμή έντονων πιέσεων από την Ουάσινγκτον. Σύμφωνα με το Bloomberg, ο Ζελένσκι επιδιώκει να εκμεταλλευτεί “αυξανόμενες αμερικανικές πιέσεις στη Μόσχα” για να επανεκκινήσει τις διαπραγματεύσεις, ενώ αναφέρεται συνάντηση με τον ειδικό απεσταλμένο των ΗΠΑ Στιβ Γουίτκοφ (Steve Witkoff) στην Τουρκία. Το Reuters επιβεβαιώνει “σημάδια από τις ΗΠΑ” για νέες θέσεις, χωρίς λεπτομέρειες, ενώ το The New York Times αναφέρει ότι η Ουκρανία προετοιμάζει “λύσεις” για προτάσεις στους εταίρους της. Ουκρανοί αναλυτές, ωστόσο, εκτιμούν ότι οι συνομιλίες δεν θα φέρουν άμεσα σημαντική πρόοδο, αλλά μπορεί να οδηγήσουν σε συμφωνίες για αιχμαλώτους.
Παράλληλα, φημολογείται ότι οι ΗΠΑ προτείνουν μυστικά πλαίσια ειρήνης που περιλαμβάνουν παραχωρήσεις εδαφών, περιορισμούς όπλων και μείωση του ουκρανικού στρατού, κάτι που προκαλεί αντιδράσεις στο Κίεβο.
Το Πλαίσιο: Από τις Συμφωνίες του 2022 στην Επανεκκίνηση
Περισσότερο από 3,5 χρόνια μετά την πλήρη εισβολή της Ρωσίας τον Φεβρουάριο του 2022, ο πόλεμος έχει φτάσει σε αδιέξοδο. Οι συνομιλίες στην Κωνσταντινούπολη εκείνη τη χρονιά απέβησαν άκαρπες, ενώ πρόσφατες επιθέσεις με ATACMS και Iskander πυραύλους εντείνουν τις εντάσεις. Η Τουρκία, ως ουδέτερη δύναμη με ισχυρές σχέσεις και με τις δύο πλευρές, έχει αναδειχθεί σε κεντρικό μεσολαβητή – από τη συμφωνία σιτηρών του 2022 μέχρι τρέχουσες πρωτοβουλίες για εκεχειρία.
Σε ανάρτηση του στο X, ο Ζελένσκι ευχαρίστησε τον Ερντογάν για τις συνομιλίες, τονίζοντας ότι “η ειρήνη εξαρτάται από στενό συντονισμό με εταίρους και ισχυρή αμερικανική ηγεσία”. Η κίνηση αυτή έρχεται και εν μέσω εσωτερικών σκανδάλων διαφθοράς στο Κίεβο, που απειλούν τη σταθερότητα της κυβέρνησης Ζελένσκι.
Προοπτικές και Προκλήσεις: Μια Ειρήνη “Δίκαιη”;
Οι δηλώσεις του Ζελένσκι στέλνουν μήνυμα ελπίδας, αλλά και προειδοποίησης: Χωρίς αμερικανική πίεση, η Μόσχα δεν φαίνεται διατεθειμένη για συμβιβασμούς. Ο Ερντογάν, από την πλευρά του, επανέλαβε ότι “δεν υπάρχει εναλλακτική στην ειρήνη”, καλώντας για άμεση εκεχειρία. Ωστόσο, αναλυτές όπως αυτοί του Euronews επισημαίνουν ότι η Ρωσία απορρίπτει άμεσες συναντήσεις Ζελένσκι-Πούτιν και τις ειρηνευτικές ιδέες Τραμπ για “παγώσιμο” του μετώπου.
Η επίσκεψη στην Τουρκία μπορεί να ανοίξει δρόμο για νέες ανταλλαγές αιχμαλώτων και διπλωματικές κινήσεις, αλλά η επιτυχία εξαρτάται από την ετοιμότητα της Ουάσινγκτον να επιβάλει όρους. Όπως τόνισε ο Ζελένσκι, “ο πόλεμος πρέπει να τελειώσει” – τώρα, η μπάλα είναι στο γήπεδο του Τραμπ και των εταίρων. Σε έναν κόσμο που παρακολουθεί με αγωνία, αυτή η “σιωπηλή διπλωματία” μπορεί να είναι η αρχή του τέλους μιας αιματοβαμμένης σύγκρουσης.
