Σε μια από τις πιο σκληρές δηλώσεις της ημέρας, ο Γάλλος Υπουργός Εξωτερικών Ζαν-Νοέλ Μπαρό έθεσε σαφή όρο για οποιαδήποτε επίσκεψη του Βλαντίμιρ Πούτιν στην Ευρώπη: «Μόνο αν έρθει να υπογράψει άμεση και άνευ όρων εκεχειρία στην Ουκρανία». Η προειδοποίηση έρχεται λίγες ώρες μετά την ανακοίνωση του Αμερικανού Προέδρου Ντόναλντ Τραμπ ότι θα συναντηθεί σύντομα με τον Ρώσο ομόλογό του στη Βουδαπέστη, εν μέσω ανησυχιών ότι η διπλωματία μπορεί να μετατραπεί σε «παγίδα» για την Ουάσινγκτον. «Είναι χρήσιμο για τις αμερικανικές αρχές να ανταλλάσσουν απόψεις, ώστε να διατηρείται η συνέχεια του διαλόγου με τις ρωσικές αρχές», πρόσθεσε ο Μπαρό, προσπαθώντας να ισορροπήσει την κριτική με την ανάγκη για ενότητα.
Ο πόλεμος στην Ουκρανία, που διαρκεί σχεδόν τέσσερα χρόνια, έχει κοστίσει χιλιάδες ζωές και δισεκατομμύρια σε καταστροφές, με τον ΟΗΕ να καταγράφει πάνω από 10.000 άμαχους νεκρούς και εκατομμύρια εκτοπισμένους. Η πρόσφατη πρωτοβουλία Τραμπ για ειρήνη, εμπνευσμένη από την επιτυχία του στην εκεχειρία Ισραήλ-Χαμάς, φαίνεται να δοκιμάζεται από την αδιαλλαξία της Μόσχας.
Η Σκληρή Γραμμή του Παρισιού: «Ο Πούτιν Είναι το Πρόβλημα»
Μιλώντας σε ραδιοφωνική συνέντευξη στο FranceInfo, ο Μπαρό χαρακτήρισε την προοπτική επίσκεψης Πούτιν στην Ουγγαρία –μέλος της ΕΕ– ως «μη ευχάριστη» και άσκοπη, εκτός αν οδηγήσει σε άμεση διακοπή του πυρός. «Η Ουκρανία έχει ήδη αποδεχθεί προτάσεις για 30ήμερη εκεχειρία και συμφωνίες για ορυκτά κοιτάσματα με τις ΗΠΑ. Τώρα, η μπάλα είναι στο γήπεδο του Πούτιν», δήλωσε, απορρίπτοντας πρόσφατες ρωσικές «χριστιανικές εκεχειρίες» –όπως η «Πασχαλινή»– ως «προπαγανδιστικές χειρονομίες» για να κρατήσουν τον Τραμπ «ευχαριστημένο».
Η Γαλλία, μαζί με το Ηνωμένο Βασίλειο και την Ολλανδία, πιέζει για μερική εκεχειρία σε αεροπορικές επιδρομές, ναυτικές επιχειρήσεις και ενεργειακές υποδομές, ως «δοκιμασία καλής πίστης». «Χωρίς αυτό, καμία συνάντηση δεν έχει νόημα», τόνισε ο Μπαρό, ενώ ανακοίνωσε την παράδοση γαλλικών μαχητικών αεροσκαφών Mirage 2000 στην Ουκρανία μέσα στο 2025, μαζί με εκπαίδευση πιλότων. Σε παράλληλες συνομιλίες με τον Αμερικανό Υπουργό Εξωτερικών Μάρκο Ρούμπιο, οι δύο πλευρές συμφώνησαν να συνεργαστούν για «διαρκή ειρήνη με εγγυήσεις», αλλά η Γαλλία προειδοποιεί ότι είναι έτοιμη να «γεμίσει το κενό» αν οι ΗΠΑ αποσυρθούν.
Η Υψηλή Εκπρόσωπος της ΕΕ για Εξωτερική Πολιτική Κάγια Κάλλας χαρακτήρισε την πιθανή επίσκεψη Πούτιν «μη ευχάριστη», ενώ ο Ολλανδός ομόλογός της Ντέιβιντ βαν Βιλ τόνισε ότι «το σημαντικό είναι να υπάρχει τραπέζι διαπραγματεύσεων». Η Ευρώπη βλέπει στην πρωτοβουλία Τραμπ ευκαιρία, αλλά φοβάται καθυστερήσεις, θυμίζοντας ότι πάνω από 25 ρωσικές εκεχειρίες έχουν παραβιαστεί από το 2014.
Η Πρόταση Τραμπ: Από την Αλάσκα στη Βουδαπέστη – Τι Περιμένουμε;
Την Πέμπτη, ο Τραμπ ανακοίνωσε σε ανάρτηση στο Truth Social ότι συμφώνησε με τον Πούτιν να συναντηθούν «σύντομα» στη Βουδαπέστη, μετά από «πολύ παραγωγική» τηλεφωνική συνομιλία δύο ωρών. «Ο Πρόεδρος Πούτιν και εγώ θα συναντηθούμε στη Βουδαπέστη για να δούμε αν μπορούμε να βάλουμε τέλος σε αυτόν τον ‘άδοξο’ Πόλεμο μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας», έγραψε, παραπέμποντας στην επιτυχία του στη Μέση Ανατολή. Η συνάντηση, που θα φιλοξενηθεί από τον Ούγγρο Πρωθυπουργό Βίκτορ Όρμπαν –πολιτικό σύμμαχο του Τραμπ–, θα προηγηθεί από διαβουλεύσεις υψηλού επιπέδου μεταξύ Ρούμπιο και Ρώσων συμβούλων.
Αυτή θα είναι η δεύτερη κορυφή Τραμπ-Πούτιν μετά από εκείνη στην Αλάσκα τον Αύγουστο, που δεν έφερε παραχωρήσεις από τη Μόσχα και δέχθηκε κριτική ως «διπλωματική νίκη» για τον Πούτιν. Ο Αμερικανός Πρόεδρος, αυτοπροβαλλόμενος ως «ειρηνοποιός», συζήτησε θέματα όπως το εμπόριο ΗΠΑ-Ρωσίας μετά τον πόλεμο και την προμήθεια Tomahawk πυραύλων στην Ουκρανία –μια ιδέα που φαίνεται να μαλάκωσε μετά την κλήση, καθώς ο Πούτιν την χαρακτήρισε «κλιμάκωση». Ο Ουκρανός Πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι, που επισκέφθηκε την Ουάσινγκτον την Παρασκευή, επαίνεσε την πρωτοβουλία αλλά ζήτησε «άμεσες εγγυήσεις ασφαλείας».
Η Βουδαπέστη, συμβολική λόγω ιστορικών γεγονότων, επιλέχθηκε εν μέρει επειδή η Ουγγαρία αποσύρεται από το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο (ΔΠΔ), αποφεύγοντας την ενεργή εντολή σύλληψης του Πούτιν για εγκλήματα πολέμου. Ωστόσο, η τοποθεσία προκαλεί ανησυχίες στην ΕΕ, με διπλωμάτες να μιλούν για «παγίδα καθυστερήσεων».
Η Ευρωπαϊκή Πίεση: Κυρώσεις και Στρατεύματα – Μην Επαναληφθεί η Αλάσκα
Η δήλωση Μπαρό αντικατοπτρίζει την ευρωπαϊκή απογοήτευση, με την ΕΕ και το ΝΑΤΟ να εντείνουν κυρώσεις κατά της Ρωσίας και να προτείνουν «ευρωπαϊκές ειρηνευτικές δυνάμεις» στην Ουκρανία. «Μια ρωσική νίκη θα φέρει χάος στην παγκόσμια τάξη», προειδοποίησε ο Γάλλος Υπουργός, καλώντας για ενότητα ΗΠΑ-Ευρώπης. Η Ουκρανία, από την πλευρά της, έχει αποδεχθεί πλήρη εκεχειρία και συμφωνίες για πόρους, ενώ ο Πούτιν επιμένει σε «κόκκινες γραμμές» όπως η αναγνώριση κατεχομένων εδαφών.
Ειδικοί βλέπουν στην πρωτοβουλία Τραμπ ευκαιρία, αλλά προειδοποιούν ότι χωρίς εκεχειρία, η Βουδαπέστη μπορεί να γίνει «νέα Αλάσκα». «Ο Πούτιν ζητάει διαπραγματεύσεις – τώρα πρέπει να δείξει βούληση», σχολιάζει αναλυτής του Atlantic Council.
Τι Σημαίνει Αυτό για την Ουκρανία και τον Κόσμο;
Καθώς ο χειμώνας πλησιάζει και οι ρωσικές επιθέσεις σε ενεργειακές υποδομές εντείνονται, η διεθνής κοινότητα παρακολουθεί με αγωνία. Ο Τραμπ βλέπει στη Βουδαπέστη «ιστορική συμφωνία», η Γαλλία επιμένει σε εκεχειρία, και ο Ζελένσκι ζητά «πραγματικές παραχωρήσεις». Η επιτυχία εξαρτάται από την πολιτική βούληση της Μόσχας να αφήσει πίσω τις καθυστερήσεις. Σε έναν κόσμο που μαθαίνει από την ιστορία, η επόμενη εβδομάδα μπορεί να φέρει ελπίδα – ή νέα απογοήτευση. Η ειρήνη δεν είναι δεδομένη, αλλά η πίεση μεγαλώνει.